Eg er både svolten og blakk, men først og fremst populær

Kåseri om forskjellen på finkultur og populærkultur.
Sjanger
Kåseri
Språkform
Nynorsk
Lastet opp
2005.11.25
Tema
Kultur

Eg vi snakke om oss populære, vi som gjer akkurat det som er inn og ikkje noko anna. Vi som ikkje kan fordra og være originale, vi som til stadigheit må utfordra oss sjølv. Vi som vil væra betre.

 

Vi pleier og tenke: Gjer eg inntrykk på dei no tro? Å gud så flått eg tar meg ut, kan tro alle folka syntes det er stas å omgå meg. Eg er klok, eg har smak, og eg gjør akkurat det som er populært.

 

Eg er sikker på at du som alle oss andre pleie og snoke i avisene etter utstillingar. Du gjør dette fordi du er blakk og sårt treng noko og spis på. Du vet at dei alltid har god mat og drikka. Og er du heldig er det fleire utstellingar i området. Da kan du som oss bruke mindre pengar på mat og meir peng på klede og sprit. Men kampen begynnar når gamle fru Olsen med den minkkåpa, og tjukke sigar som ho til stadigheit går å pattar på står fremst i køen. Ho pleie alltid og still seg der ein halv time før dom avdukar borde. Eg hatar fru Olsen.

 

Eg elskar kultur. Kjekt og skjå skulpturar uthogd av stein. Stein som man har dratt nytte av i alle år. Men som Odd Nerdrum Meiner, så er det ikkje heilskapen, men føttane som er det gjævaste. Føtte luktar og har ein rar utvekst i forhold til resten av kroppen. Men dei skapar ein balanse. Ein balanse både for den store feite mannen i gata, som for ein statuett. Mon tro at den kan velte like lett som oss andre. Kva trur du, veltar han?

 

Nerdrum Født 8. april 1944, og norsk. Han malar portretter og store figurkomposisjonar. Da snakkar vi om vakre tær. Tær som er blanke og framheve seg i lerretet.  Dette i ein stil som hovudsakelig bygger på barokkmaleriet. Han har til og med tatt det frå ein periode med sosialt innhald. Eg likar alt som er sosialt. Og er det nokon som spør meg, veit eg. Han er den desidert beste norske malaren som har prega siste halvdel av 1900 - talla. Men han har ikkje mat på sine utstillingar. Fy skam deg Odd, tenkar du ikkje på oss som skal ha mat. Vi som er blant dom fattigaste men likså mest populær og trend i tida. Eg blir svolten av og sjå tær!

 

Du brukar symbola i ditt arbeid, kan du ikkje sjå på meg. Eg er svolten og meir til når eg ser motiva er frå gammalt av. Grekarar med druer i håret, druer kan ein ikkje bli mett av.

 

”Big brother”.  Det er inn det. Det er meg. Eg likar konseptet med fruer som dusjar openlyst framfor kamrane. Fruer som ettervert blir så naive at dom ikkje skjønnar at dom er på tv-en, eller at dom blir sett når dom har sex under dyna. Ikkje rart at det er inn. Det er som og lese ein bok, ein god bok. Du veit kor tykk den er, og på huvor mange sider den er på. Slik er det med ”big brother” også. Dei er tolv menneskjer og den varar i 100 dagar. Innhaldet er også kjent (konseptet).

 

Kva gjer vi etter at vi har lest ein god bok. Jo vi pratar om han. Vi utrykkar om vi likte han eller ikkje, og gjerne om kvifor. Same er det med ”Big Brother”. Skjønner ikkje kvifor noen er så redd for at ein legg boka til sida, for og skjå på TV innimellom. Blir vi dommar av det? Same det, det er jo inn.

 

Roman ja, om livet og kjærleik. Han pornokongen frå begynninga av 1900 – talla, blei populær. Han som fikk boka si nekta utgitt av myndigheitene.. Han er porno ass. Huskar du boka ”Songen om den røde rubin”? Det var den boka som opna døra for meg. Døra til den væra for dom fristilte. Evig tur på danskebåten. Fyll og kvinnfolk. Kvinnfolk i tida, som kler seg utfordrande og som er frisynte. Eg elskar kvinner! Om du hadde levd på den tida. Hadde du turt og innrømme at du hadde lest boka hans?

 

I dag er det ingen som seier at dom leser Qpido. Men tenk om det ikkje hadde fantes vågale menneskjer som den gang. Eg tar av meg hatten for Mykle, Sigurd Hoel & Co. Dei torde og gi utrykk for dom tankar og kåtskap dei hadde. Mån tro kor mange damer eigentleg Mykle har stått i med? Dette skulle vært konseptet i ”Big brother”. Båttur i 100 dagar med pene damer, som alltid har ei stygg veninne. 

 

Kvifor brukar vi utrykket finkultur? Det er Svensk det. Lurar på om det finnast menneskjer som oss der?

Opera er meg det. Eg diggar opera. Men det er ikkje noko gratis mat der. På den Norske opera føler eg meg i alle fall langt oppe på rangen. Der kan vi sitt og sjå på fine fruer som vræler ut sin sorg og glede. Men det er da ikkje for stemmen eg er der, det er for puppene. Magen er så hardt stramma inn, at puppene spretter nesten ut.

 

Men derimot opera buffa, det er noko som ikkje tiltalar meg i det heile tatt. Eg klarer bare ikkje og le av komisk opera. Kva er det dom ler av? Altfor mykje sminke!  Damer utan sminke er noko for meg.. Skulle tro at dei vart henta ut i frå målarskrinet. Dom som går der, er i alle fall kultivert menneskjer. Så kultivert at dom etter operaen, legger turen bortom ei utstelling der dom har god mat og drikke.

 

Kultur er dyrt. Kor dyrt er man aldri sikker på. I alle fall ikkje stortinget. Operaen i Bjørvika blir dyrt. Kan tro om eg som er blakk, får råd til og dra dit. To prosent av det operaen kostar, skal gå til kunst. Men blir det mat av det da tru?

 

Eg dritar i alt, bare det er inn. Eg leser og ser på det som er populært. Det ska ikkje væra enkelt og bli populær. Tenk om alle som ville kunne komma med i dei ”Fira store”. Korleis ville det ha tatt seg ut. Nei du Agnar, du er nok ikkje god nok for dom gutane. Men derimot du Siggurd, du er med. Siggurd og kamerata sine på tur på Sørlandet, det var tider det. Kva er det boka heite igjen, mån tru det vart Abertine? Nei, det vart det ikkje, det vart om ho der jenta med jakka og det horegreiene det. Men kva er det boka til Siggurd Hoel heite igjen. Den ble forbydt, og er den dag i da forbyda.

 

Teatercaféen, det er steda for oss populære som er i siget. Der kan vi sitte og snakke og minnast om dei gamla kulturminna, og ikkje minst dei vi har nyleg sett. Nå er det poeten og romantikaren Herbjørg Wassmo som er i stautet. Dama som knapt har blitt 63. Eg elskar ”Lite grønt bilde i stor ramme”. For meg til og minnast at yttergangen må pussas opp før jul. Mån tro om det er kultur og gå på Frelsearmeens middag på julaftan, der er det iallfall gratis mat.

 

Det gamle er ut! Eg er sikker i min sak når eg påstår: Populariteten bestemmes av folke, ikkje av læare.

 

Frøken Magda på over 150 kilo, valsar frå kant til kant på tavla med kritet gått inne i labbane. Ho skriver ein heil masse om eldgammal norskhistorie som ingen bryr seg om. Så seier ho: ”Kem er det som vart leiar av politidepartementet under okkupasjonen? Eg kan gje dokker et hint”, seier ho.  ”Norsk nazist, skrev krimromanen, Max Mauser”. Ho viser at ho har stor kunnskap om han. Snakkar vi om det som er ”Up to date”, blir ho stille og finner fram oppgåveboka i stadet. Frøken Magda var ikkje populær.

 

Men får og bli mett må det komme peng. Utan peng inga kultur. Politikare som lover og lover. Bryr vi oss eigentleg om kor eit rocke hus ska leggast. Er det dette som ska gjenspeile statens sjenerøsitet? Nei, ein ting er sikkert, og det er. Når det er snakk å gjøre noe for kulturen, så lager politikrane bare ein tjukkare grøt. Dei skal liksom lage eit kulturhus. Kva ska det bety, når dom barre snakkar om rock. Kva med alle dei andre kulturane? Ein ting er sikkert, mett blir ein ikkje. Meir pengar til kulturen, mindre snakk.

Legg inn din tekst!

Vi setter veldig stor pris på om dere gir en tekst til denne siden, uansett sjanger eller språk. Alt fra større prosjekter til små tekster. Bare slik kan skolesiden bli bedre!

Last opp tekst