Mange synes det er underleg at foreldre kan velge abort på nesten kva som helst slags grunnlag, mens andre ikkje kan få barn i det heile teke. Ettersom det å få barn er eit grunnleggande behov for mange, har dei 12% som ikkje greier det på den naturlege måten, rett til å få hjelp. Hjelpen ligg i mange tilfeller i eit reagensrør.

Julie: eit av mange prøverørsbarn

Prøverørsmetoden (IVF) har vore lovleg i Norge sidan 1984. Sjølve samansmeltinga mellom egg- og sædcelle skjer i et laboratorium, og det befrukta egget settes deretter inn i livmoren. Dersom ektemannen har dårleg sædkvalitet, kan sæd frå ein anonym donor inseminerast i livmoren. No er det plutseleg langt fleire personer med på å unnfange eit barn, enn det var tidlegare.

For eksempel: 1: Den genetiske far som leverar sæd 2: Den genetiske mor som leverar egg 3: Den biologiske mor som får innsatt det befruktede egget. Treng ikkje vere same kvinne som den genetiske mor 4: Den sosiale far. 5: Den sosiale mor som etter fødselen tar seg av barnet. Eventuelt og 6: Legen som har hatt ein viktig rolle i unnfanginga.

Eit gjennomgåande spørsmål er om behandling av barnløyse skal finansierast privat, eller om det skal sjåast på som eit helseproblem og dermed behandlast og betalast av det offentlege. Det er imidlertid ikkje sikkert at ufruktbarheit kan betraktast som ein sykdom. Debatten om kunstig befruktning er prega av ein myte om at man skal ha barn for ein kvar pris, for å få eit godt liv. Er det rett at barnet aldri skal få muligheit til å finne ut kvar dei kjem i frå? Det er noko som rører veldig djupt i barnets integritet og verdigheit.. Barnløyse kan dermed bli ein psykologisk besetting for mange par.

Det er heldigvis mange metodar tilgjengeleg, og skulle alt gå galt, so er  adopsjon ein moglegheit. Dei mest iherdige drar til utlandet, for der finns fleire metodar, som ikkje er tillatt i Norge, mellom anna eggdonasjon og bruk av surrogatmødre, men disse vil sannsynligvis bli lovleg her i landet om nokre år. Ytterpunktet er at etter kvart kan kanskje fosteret utviklast fullstendig uavhengig av kvinnens kropp, i ein kunstig livmor.

Fri tilgang til kunstig befruktning?

Eit anna avgjerande spørsmål er om det kan tillatast fri tilgang til kunstig befruktning, kor teknikken stilles til rådigheit for så vel lesbiske og homoseksuelle par, som enslige mødre, og kor det ikkje eksisterar alders- eller andre begrensningar. Ein etisk betenking er at formering vert gjort til noko reint funksjonsnyttig. Sæd- og eggdonor har ikkje noko ansvar for deira donorbarn og er beskytta av loven om donoranonymitet. Er det rett at barnet aldri skal få moglegheit til å finne ut kvar dei kjem i frå?

Fakta om kunstig befrukting:

- Det første prøverørsbarnet i Norge vart fødd i Trondheim i 1984.
- I Norge vert det årleg født ca. 500 etter IVF ”prøverørsmetoden”.
- Årleg vert det født ca. 200 barn i Norge der sædgivaren er anonym.